جواب فعالیت های هشتم مطالعات اجتماعی

جواب فعالیت های هشتم مطالعات اجتماعی

فعالیت های مطالعات پایه هشتم جواب فعالیت های مطالعات پایه هشتــــــــــم-- ادامه مطلب پاسخ فعالیت ها و کاربرگه های مطالعات هشتم             درس 1                                 فعالیت 1صفحه : 3 الف : جلوه ها و شکلهایی از احساس مسولیت ، تعاون ، همکاری ، کمک به همدیگرو همفکری برای حل مشکلات ب : احساس وظیفه و مسولیت و کمک کردن و پیدا کردن راه چاره برای حل مشکل و شرایط سخت و بد پیش آمده پ : در ماجرای اول دوره درمان احمداقا طول می کشید- هزینه اش بیشتر می شد -علی ازنظر درسی ضعیف می شد در نتیجه خانواده احمد اقا دچار مشکلات فراوان دیگری نیزمی شد .در ماجرای دوم بوی بدو نامطبوع زباله ها شهرک را فرا می گرفت و سبب بیماری مردم می شد در نتیجه اهالی شهرک دچار مشکلات فراوان دیگری نیزمی شدند . ت :خیر – اولا وظیفه ی انسانی ماست که در حل مشکلات به یکدیگر کمک کنیم و دوماُ ممکن است روزی برای خود ما نیز چنین اتفاقی پیش بیایدو توقع و انتظار کمک داشته باشیم ، پس با کمک کردن ما احساس تنهایی نخواهند کرد وبا کم شدن مشکلات به آینده امیدوار خواهند شد . فعالیت 2صفحه : 6 خیر زیرا کارها بر دوش یک نفر می افتد و اونیز بخاطر تنها بودن باید تلاش بیشتری بکند تا همه کارها را بخو بی کمک درسی به خواهر و برادر کوچکتر – همکاری درهنگام پذیرایی از میهمان ها کمک درسی به خواهر و برادر کوچکتر – همکاری درهنگام پذیرایی از میهمان ها انجام دهد ، در نتیجه ناتوان و مریض شده و سبب مشکلات و بی نظمی بیشتری در خانواده می شود اما با تقسیم کارها و وظایف احساس مفید بودن افراد شکل گرفته و عدالت رعایت می شود فعالیت 3صفحه : 6 خرید برای خانه - نظافت منزل – چیدن وسایل خانه- آماده کردن غذا و چایی – نگهداری از کوچکترها – کمک درسی به خواهر و برادر کوچکتر – همکاری درهنگام پذیرایی از میهمانها فعالیت 4صفحه : 6 همکاری در جابجایی وسایل سنگین همسایه ها – تزیین و چراغانی کردن محله دراعیاد و مراسمات مختلف –کمک به سالمندان و معلولان - کمک مالی و معنوی به مستمندان و فقیران محله – مراقبت از اموال عمومی فعالیت 5صفحه : 6 مساجد – حسینیه ها – دفاتر شوراهای اسلامی و شورای حل اختلاف - پایگاه بسیج – خانه های ریش سفیدان و معتمدان محل فعالیت 6صفحه : 6 خودخواهی – دنیا طلبی – وسوسه های شیطانی – ناتوانی در برقراری روابط صحیح – عدم همدلی –عدم روحیه تعاون و همکاری – نداشتن مهارت و آموزشهای لازم و کافی در تعاونی ها– حسادت و عداوت درس 2                                   فعالیت 1صفحه : 7 افزایش و ایجاد روحیه ی نیکوکاری – تمایل به کارهای نیک و خدا پسندانه –انجام بهتر فریضه ها و واجبات دینی بخشودگی گناهان و برخورداری از اجر معنوی –افزایش مال وبرکت روزی – آرامش خاطر و... فعالیت 2صفحه : 7 جلوگیری از اختلافات ودر گیری های افراد و خانواده ها – ایجاد صلح و سازش میان مردم – رسیدگی به جاده ها و سایر امکانات مورد نیاز روستاها و مناطق محروم –پرداخت دیه ی جرایم غیر عمد –حمایت از خانواده های زندانیان – کمک به مناطق زلزله زده و سیل زده فعالیت 3صفحه : 8بر عهده ی دانش آموز است . اما میتوان با مختصر توضیحی مکان مشخصی را یادآوری کرد. فعالیت 4صفحه : 8 به مادیات نباید دل بست چون با انجام کارهای نیک تنها یاد و نام نیک است که می ماند عاقبت به خیر بودن و ماندگار بودن نام نیک – بقول سعدی : سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز . و... فعالیت 5کاربرگه شماره 1صفحه : 8بستگی به علاقه و سلیقه دانش آموز دارد فعالیت 6صفحه : 11بر عهده ی دانش آموز است . اما میتوان با مختصر توضیحی مکان مشخصی را یادآوری کرد. فعالیت 7صفحه : 11 برخورداری از کسب سود و منافع مشترک - حلمشکلاتاقتصادی اعضاوایجادرفاهوزندگیبهتراعضا برخورداری از اجر معنوی و بذل و بخشش و نبودن فقر مادی و معنوی . درس 3                                    فعالیت 1صفحه : 15 حجت الاسلام دکتر حسن روحانی – با رأی مستقیم مردم – 7نفر بودند که 2نفرشان انصراف دادند . فعالیت 2صفحه – 1332 : 17بعدی – 1336اگر در آن زمان 18سال داشته باشند طبق قانون می توانند . فعالیت 3صفحه : 17به ترتیب : راه و شهر سازی – فرهنگ و ارشاد اسلامی – بهداشت و درمان وآموزش پزشکی – نیرو . درس 4                            فعالیت 1و 2صفحه : 22باراهنمایی دبیر دانش آموزان برنامه و فعالیت دلخواه خود را انجام دهند . فعالیت 3کاربرگه شماره 2صفحه : 21 : 1 – 1اعلام داوطلب شدن – 2تأیید صلاحیت – 3شرکت در تبلیغات – 4انتخاب شدن با کسب حداکثر آرا – 5تنفیذ – 6تحلیف – 7انتخاب وزیران و معرفی آنها به مجلس . : 2 1وزارت آموزش و پرورش 2وزارت بهداشت 3وزارت امور خارجه 4وزارت جهاد کشاورزی -5وزارت ورزش و نوجوانان 6وزارت علوم و تحقیقات و فناوری 7وزارت نیرو 8وزارت صنعت و معدن و تجارت فعالیت 4صفحه : 21 سبب وابستگی کشور به نفت یا تک محصولی شدن میشود که در مواقع بحرانی مانند نوسانات قیمت جهانی یا تحریم و جنگ با کاهش درآمد ومشکلا ت اقتصادی زیادی روبرو خواهد شد . باید با همت و توانایی علمی جوانان و دانشمندان و با تکیه بر علم و فناوری روز وبافعالیتهایی در زمینه کشاورزی و صنعت ، و با حمایت از تولیدات داخلی و ملی صادرات غیر نفتی و تولیدات داخلی را افزایش داد تا از وابستگی و تک محصولی شدن دور شد . بکار ببندیم صفحه : 22 به زبان دانش آموز مانند نمونه : از بین بردن محرومیت و فاصله طبقاتی – برقراری آرامش و امنیت - ایجاد اشتغال - مهار تورم و برقراری ثبات اقتصادی -افزایش سطح فرهنگ و آگاهی مردم - رشد و پیشرفت کشور در سطح بین المللی درس 5                                       فعالیت 1ص: 24 üبعنوان مثال استقلال طلبی یا شک و تردید üبله ، هرچه از والدین خود فاصله می گیرم تمایل به طغیان و مخالفت در من زیاد می شود " استقلال طلبی " وبا شک و تردید احساس دلهره و نداشتن اعتماد به نفس . üوارد نشدن به جمع ها و موقعیتهای اجتماعی غیر اجباری - داشتن اعتماد به نفس و شناخت واقعی خود üبرنامه ریزی مناسب با مشورت افراد موفق - توجه به نصیحتهای والدین فعالیت 2ص: 25 الف : اهداف کوتاه مدت : گرفتن نمرات خوب در پایان ترم – قبولی در آخر سال – خرید لپ تاپ یا تبلت آموزش خوشنویسی و زبان انگلیسی و مراحل مقدماتی کامپیوتر تا یکی دو سال آینده اهداف بلند مدت : رفتن به دانشگاه و تحصیل در رشته مورد نظر – داشتن یک شرکت و یا کارخانه داشتن یک شغل مناسب و دلخواه –خرید یک خانه مسکونی - انجام یک ازدواج موفق . ب : بله با داشتن تلاش و پشتکار مناسب و توکل به خدا و برنامه ریزی صحیح و اولویت بندی مناسب کارها. ج : بطور مستقیم : والدین – خواهر و برادر بزرگتر – مربیان و معلمان ومشاور مدرسه و مشاوره با افراد موفق و با مهارت در هر یک از این کارها . بطور غیر مستقیم :شناسایی استعدادها و توانایی خود – اعتماد به نفس و اعتماد کامل و توکل به خداوند . فعالیت 3ص: 26 الف : سریع اورا به بیمارستان بردند اما به هوش نیامد و نیروی انتظامی بهرام را دستگیر کرد ب : خانواده بهرام : نگرانی از وضعیت نامعلوم آینده بهرام – هزینه بیمارستان و رفت و آمد خانواده و از کار و زندگی افتادنشان .خانواده حامد که ازیکطرف نگران وضعیت بهرام بودند و از طرفی نگران بدنام شدن حامد در محله . ج : توپ را دوباره پس می داد ومی خواست که تکرار نکنند و در صورت تکرار با خانواده آنها صحبت می کرد واز اولیای آنها و والدین خود کمک می گرفت ومقداری در مورد عواقب خشمگین شدن خود نیز فکر می کرد فعالیت 4ص: 26 خیر ناخشنودی در ما احساس بد بوجود آورده و ما را وادار به انجام عمل بد می کند در این هنگام هورمونی در مغز ترشح کرده و سبب افزایش ضربان قلب و فشار خون و گرفتگی عضلات می شودو در نتیجهبا از دست دادن تمرکز حواس خود با صدای بلند فریاد زده و نمی توانیم بدرستی تصمیم بگیریم فعالیت 5ص: 28 مانند نمونه : حضرت علی (ع) : خشم با دیوانگی آغاز می شود و با پشیمانی پایان می یابد . فعالیت 6کاربرگه شماره 3ص : 28 بطور کلی بهتر است بر عهده دانش آموز گذاشته شود ، اما شیوه های احتمالی : موقعیت : 1 بهتر است با در ک شرایط موجود و با آرامش کامل علت را از پدر پرس و جو کنند و منتظر فرصت مناسب باشند موقعیت : 2ممکن است قبل از او به یکی دیگه هم گفته باشد ،پس نباید عصبانی شودبلکه با خونسردی ناراحتی خود را بیان کرده و منتظر واکنش او باشد ؛ ضمنا بایددر انتخاب دوست هم دقت کند تا دوست رازداری باشد موقعیت : 3 با قبول اشتباه خود معذرت خواهی کند وقول دهد در مرتب کردن فایلها به او کمک کند و اشتباه خود را جبران کند موقعیت : 4 سعی کند تا از او دور شده و به محض رسیدن به خانه پدر و مادرش را مطلع کند تا با والدین او صحبت کنند فعالیت 7ص : 28 خیر – با این کار بر مشکلات زندگی خود و خانواده می افزاید و خودش را کلافه کرده و دیگر نمی تواند براحتی از دست و دام اعتیاد خلاص شود و به لحاظ جسمی و روحی آسیب شدیدی به خود وارد می کند فعالیت 8ص : 28 نهگفتن، یعنی وقتی ما نمیخواهیم مطلبی را بپذیریم با استفاده از این مهارت، بدون آن که به خود و دیگران آسیبی برسانیم، مقاومت ونه گفتنمان را به راحتی ابراز کنیم. پس باید با بیان دلیل در برابر خواسته های نادرست دیگران بتوانیم به راحتی مقاومت کرده و نه بگوییم جهت راهنمایی بیشتر ؛ علت های زیادی در مشکل "نه گفتن "افراد نقش دارد، از جمله : - دلسوزی کردن برای طرف مقابل و تصور اینکه اگر نه بگویید، شاید هیچ کس دیگر نخواهد یا نتواند به او کمک کند و در نتیجه ممکن است کارش راه نیفتد،تصور اینکه اگر نه بگوید، طرف مقابل دیگراو را دوست نخواهد داشت - اعتقاد به اینکه اگر از درخواست دیگران سر باز زند، آدم بد و خودخواهی محسوب شود - ترس از دست دادن رابطه با فرد مقابل؛ که هیچکدام به هیچ وجه درست ومورد قبول کسی نیست فعالیت 3ص : 28 علل فردی : مانند نداشتن آگاهی کافی خود فرد : راه حل : با دانستن عواملی که فرد را در معرض خطر اعتیاد قرار می دهند، می توان افراد در معرض خطر را شناسایی کرد و برای پیشگیری از ابتلای آنان به اعتیاد، برنامه ریزی های دقیق و مؤثر انجام داد. علل خانوادگی : مانند بی توجهی والدین به تربیت فرزندان : راه حل : با تاکید برارزش های خانوادگی و محکم کردن پایه های خانواده و همچنین والدین باید ارتباط با فرزندانشان را بهبود بخشند و به آن ها استقلال رأی و دخالت در امر تصمیم گیری بدهد. علل اجتماعی : مانند دسترسی آسان به مواد مخدر - نابرابری های اقتصادی و اجتماعی راه حل : ایجادزمینه ی اشتغال برای همه اقشارجامعه - ارتقای فرهنگی افرادجامعه- کنترل شدیدمرزهای کشور. فعالیت 12ص : 23 بدهی کلی -کثیفی وآشفتگی – بیماریهای دهان و دندان- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی- اختلالات پوستی اختلالات عصبی وشناختی-اختلالات خواب وهذیان گویی - تهوع -یبوست-مشکلات شغلی و تحصیلی - تداخل دارویی – خشونت درخانواده -طلاق- کاهش درآمدو فقر- بیکفایتی درانجام وظایف خانوادگی - غفلت ازفرزندان – ضعف پایبندی به اصول اخلاقی ومذهبی- بی خانمانی شوبیکاری- انواع جرائم مثل سرقت فعالیت 11ص : 23 بخاطر : جلوگیری از پیامدهای ذکر شده در فعالیت شماره 12مانند فروپاشی خانواده ها و اختلافات خانوادگی جلوگیری از بی نظمی و نابسامانی واز بین رفتن سرمایه ملی و نیروهای انسانی و اقتصادی جامعه . درس 6                                    فعالیت شماره 1صفحه : 32 مهمترین وظیفه ی والدین مراقبت وتربیت صحیح فرزندان و تحویل آنها به جامعه است ، بخاطر انجام این مسولیت مهم باید مواظب باشند فعالیت شماره 2صفحه : 32 ارتباط با خدا ویاد اوبا دعا کردن و نماز خواندن انسان را آرام کرده و از وسوسه های شیطانی باز می دارد در آیه 45 سوره عنکبوت : إِنَّالصَّلاةَتَنْهَیعَنِالْفَحْشَآءِوَالْمُنکَر : همانانماز (انسانرا) ازفحشاومنکربازمیدارد فعالیت شماره 3صفحه : 32 روزهداری- بپاداشتن نمازدراوّل وقت - تلاوت قرآن وتدبردرمعانی آن - مداومت برعمل خلاف تمایل نفسانی. پرهیزازپرخوابی ،پرخوری وپرصحبت کردن،بیکاری،تنبلی وهرآنچه اراده راسست میکند. اشتغال به فعالیتهای سخت ودشوار –خونسردی در برخورد بامسائل - ایمان داشتن به پیروزی و مهارت نه گفتن - هرعملی رابه محض خطوربه ذهن انجام دهیدوبه لحظه بعدحواله ندهید. مجالست باافرادصاحب ذوق وهنر – خواندن کتب زندگی نامه بزرگان وعبرت اززندگی آنها. دوری ازدل مشغولی به کارهای روزمره وعبث وبیهوده وپرهیزازروزمرگی درکارها.ورزش های روح افزامانندشنا ،کوهنوردی،بیابان گردی و.. . فعالیت شماره 4صفحه : 33 گفتگوی مسالمت آمیز با صاحب چک به همراه ریش سفید و یا از طریق شورای حل اختلاف و بدنبال آن مراجعه به دادگاه و مشاوره با یک مشاور حقوقی و نهایتا طرح شکایت با استفاده از یک وکیل مناسب . فعالیت شماره 5صفحه : 33 درموقعیت 1فحاشی وافترا وقدرت نمایی صورت گرفته و مجازات دارد ، باید شکایت کیفری طرح شود درموقعیت 2غصب عنوان شده و مجازات دارد ، باید شکایت کیفری طرح شود فعالیت شماره 6صفحه : 33 ممکن است با آسیب رساندن به خود و دیگران سبب افزایش اختلافات و آشفتگی و بی نظمی شوند ، برای مثال در مورد فعالیت شماره 4؛ اگر صاحب چک و فروشنده خودسرانه درگیر شوند ممکن است خسارت وارده از مبلغ چک هم بیشتر شود واعتباروآبروی فروشنده برود و صاحب چک از کار و زندگیش بماند به کار ببندیم صفحه : 34 :1انجمن مبارزه با مواد مخدر : نوشتن روزنامه دیواری یا مقاله ای با موضوع خطر و تهدیدات مواد مخدر برگزاری سخنرانی توسط مدیر و مشاور – نمایش فیلم و تئاتر با موضوع افیون یا بلای خانمان سوز : 3تماس با شماره 112یا ارسال پیامک سامانه 112122 : 4وکیل کسی است که دررشته ی حقوق درس خوانده وبه قوانین آشناست وپروانه ی (اجازه نامه) وکالت دارد و به قوانین آشنایی کامل دارد و طی قراردادی با موکل خود به مسایل شکایت شده رسیدگی می کند تا حقی پایمال نشود و درصدور حکم عادلانه به قاضی کمکی شود. درس 7                                         فعالیت شماره 1صفحه : 37 جهت انجام این فعالیت باید انواع رسانه ها را بدانیم ؛ – 1رسانه کلامی مانند زبان : اعلام نحوه دادن نمرات مستمری توسط معلم در کلاس – 2رسانه چاپی یا نوشتاریمانند علائم،کتابها،روزنامه هاومجلّات: خواندن خبری از مجله رشد - 3رسانه های الکترونیکی مانند : تلفن،رادیو،تلویزیون، اینترنت مانند نمونه دریافت پیامک از طریق تلفن– شنیدن خبری از رادیو – دریافت مطالبی از طریق ایمیل فعالیت شماره 2صفحه : 39 الف : - 1اختراع ماشین چاپ درقرن پانزدهم میلادی توسط گوتنبرگ آلمانی -2استفاده ازالکتریسیته و اختراع تلگراف درسال 1842میلادی توسط مورس و اختراع تلفن توسط گراهامبل به سال 1876میلادی 3به وجودآمدن ارتباطات بی سیم واختراع رادیو درسال 1835توسط مارکنی ایتالیایی 4اختراع سینما وتلویزیون وبه راه افتادن شبکه هاوایستگاه های تلویزیونی و ماهواره ای ب : باورودرایانه به زندگی بشر،انقلابی درذخیرةاطلاعات به وجود آمدهاست. ماهواره هاحجم زیادی ازاطلاعات را بدون آنکه به سیم نیازباشدازجایی به جای دیگرکرةزمین منتقل می کنند ماهواره ها امکان استفاده ازتلفن همراه،شبکه های تلویزیونی واینترنت رافراهم می کنند. فعالیت شماره 3صفحه : 39 - از اتفاقات جهان اطراف و حال و احوال همدیگر بی خبر می ماندیم - تبادل اطلاعات و فناوری و اختراعات وکارهای اداری و آموزشی به کندی صورت می گرفت درس نــهــــــم                       .2سورة مَسَد (سورة 111قرآن مجید) .3پیروی کورکورانة مشرکان از عقاید آباء و اجدای؛ مخالفت آشکار اسلام با افکار و عقاید جاهلی؛ به خطر افتادن منافع اقتصادی اشراف مکه با گروش بردگان و فقیران به اسلام؛ به خطر افتادن مقام و موقعیت سیاسی و اجتماعی سران مشرک. .4تطمیع پیامبر (صلیالله علیه و آله و سلم) با مال و مقام؛ تهدید و آزار و اذیت رسول خدا؛ تهمتزنی و دشنامگویی به رسول خدا؛ منصرف کردن ابوطالب از پشتیبانی پیامبر؛ آزار و شکنجة مسلمانان تا سرحد مرگ؛ تحریم اقتصادی و اجتماعی مسلمانان؛ توطئه برای قتل پیامبر .5مشرکان پیماننامة تحریم اجتماعی و اقتصادی مسلمانان را درون صندوقچهای در کعبه نهادند. پس از سه سال پیامبر اسلام با اشارة فرشتة وحی خبر داد که آن پیماننامه را موریانه خورده است و تنها عبارت «باسمک اللهم» از آن باقی مانده است. مشرکان وقتی صندوقچه را گشودند با شگفتی درسی خبر رسول خدا را دریافتند و ناگزیر شدند دست از محاصره بردارند و مسلمانان به زندگی عادی خود بازگردند و این یک پیروزی بزرگ برای آنان به شمار میرفت. .8پیماننامه های پیامبر با مردم یثرب (عقبة اول و دوم)؛ توطئة مشرکان برای قتل حضرت محمد (صلی الله....) .7مهاجرت پیامبر از مکه به مدینه مبنای تاریخ و تقویم مسلمانان قرار گرفت و از آن زمان تا کنون 1333سال شمسی و 1435سال قمری میگذرد. درس دهــــــــــــم                      فعالیت1-صفحه57: -اصرارامام علی(ع) برعمل به قآن وسنت پیامبر واجرای کامل عدالت اسلامی. -فتنه جویی سه گروه ثروت اندوزان(ناکثین) . ریاست طلبان(قاسطین) و ساده اندیشان(مارقین یا خوارج) درس یازدهم                         • .2یکی از علل مهم نابودی ابومسلم خراسانی و خاندان برمکیان از سوی خلفای عباسی (منصور و هارون) با وجود خدمتیکه اینان به عباسیان کردند: الف) ترس از نفوذ و قدرت روز افزون آنها بود. خلفا وجود چنین افراد قدرتمندی را خطری برایحکومت و قدرت خود تصور میکردند.  ب) رقبا و دشمنان ابومسلم و برمکیان در دربار عباسیان نیز مرتب علیه آنها مشغولتوطئه و دسیسه بودند. • .3ایران، عربستان، شام، فلسطین، مصر، لیبی و الجزایر• 3-مرکز خلافت: بغداد. 4-  الف) شباهتها: 1-هر دو حکومت، از طریق نامشروع به قدرت رسیدند؛ 2- معاویه با نیرنگ، زور شمشیرو خریدن افراد با نفوذ، خلیفه شد؛ عباسیان نیز با فریب و طرح دروغین شعار حکومت آل محمد قدرت را به دست گرفتند. 3-امویان و عباسیان هر دو خلافت را در خاندان خود موروثی کردند. 4-آنها در خشونت و ظلم نسبت به مخالفان به خصوصشیعیان و اهل بیتعلیهمالسلام دست کمی از یکدیگر نداشتند. 5-هر دوی آنها نسبت به اجرای اصول و ارزشهای اسلامیبی توجه و یا کم توجه بودند.   • ب) تفاوت ها: عباسیان سیاست قوم گرایی امویان و برتری دادن اعراب نسبت به ایرانیان را ادامه ندادند، از این رو، در دوران خلافتآنان مقام و موقعیت سیاسی واجتماعی   ایرانیان مسلمانان ارتقا یافت و موفق شدند به مناصب بالای حکومتی مثل وزارت،حکومت ولایات و فرماندهی سپاه دست یابند. درس 12                         1-خیر؛ زیرا برخی از این سلسلهها مانند طاهریان و سامانیان با فرمان و یا با تأیید خلیفة عباسی به قدرت رسیدند و خود راوفادار و مطیع خلافت نشان میدادند. با این حال، در ادارة قلمرو خود استقلال کامل داشتند و مانع دخالت خلیفه و عواملآن در درون قلمرو خود میشدند؛ اما حکومتهای صفاریان، علویان، آلبویه و آلزیار (زیاریان) بدون اجازه و تأییدخلیفه حکومت و قدرت را به دست گرفتند.  روابط این حکومتها اغلب با خلافت عباسی خصمانه بود. یعقوب لیث صفاری بهعراق لشکرکشی کرد و قصد داشت بغداد مرکز خلافت را تصرف کند، اما موفق به این کار نشد علویان پیرو مذهب شیعهبودند و خلافت عباسی را غاصب میشمردند و از آن اطاعت نمیکردند. آل بویه دیگر سلسلة ایرانی موفق شد بغداد راتصرف کند و خلفای عباسی را حدود یک قرن تحت تسلط سیاسی خود درآورد. 3-این متن به روشنی بیانگر بی اعتمادی و دشمنی است که یعقوب لیث صفاری با خلافت عباسی داشت و از این رو به جنگ سپاه خلیفه رفت، اما توفیقی نصیب او نشد. • .7دانشآموزان را راهنمایی کنید که برای اجرای این فعالیت، متن درس، نقشهها و نمودار خط زمان را به دقت مرور نمایند.  درس13                                   1-زیرا سلجوقیان  الف)موفق شدند بر سرزمینهای وسیعی که شامل بخش عمدة فلات ایران و مناطق همجوار آن از مرزهای چینتا دریای مدیترانه میشد، مسلط شوند. ب) حکومتی نیرومند را به وجود آورند. ج) در دوران سلجوقیان تشکیلات و نظام دیوانیمنظم و گسترده ای در ایران شکل گرفت. د)  قدرت و ثبات سیاسی، کشاورزی و بازرگانی رونق خوبی گرفت؛ ه) شهرنشینی گسترش یافت و شهرهای بزرگ و آبادی پا به عرصه نهادند؛  و) معماری، صنایع دستی و بسیاری از رشتههای هنرشکوفا شدند. • 3سلجوقیان با شکست امپراتوری روم شرقی در جنگ ملازگرد، بر بخش وسیعی از آسیای صغیر (ترکیة امروزی و سوریه)مسلط شدند؛  به دلیل تسلط سیاسیطولانی سلجوقیان بر منطقة آسیای صغیر، آثار و بناهای زیادی از آن دوره بر جا مانده است. 5- علل اقتصادی: گسترش فقر، گرسنگی،بیماری های خطرناک و قحطی در اروپا ، و افزایش رفاه و رونق اقتصادی وتجاری درقلمرو اسلامی علل سیاسی: حاکمیت مطلق کلیسا بر جوامع اروپایی ودیدگاه منفی آنان نسبت به اسلام- پیشرفت نظامی سلجوقیان در اروپا ونگرانی اروپاییان از این مسئله- ضعف وفروپاشی امپراتور روم شرقی- توسعه طلبی و زیاده خواهی تجاری شهرهای ایتالیا درس 15                            1-خیر؛ زیرا مغولان به رهبری چنگیز متحد شده و قدرت زیادی به دست آورده بودند. آنها پس از فتح چین و ترکستانثروت بسیاری کسب کردند و در پی آن بودند که به دیگر سرزمینهای آباد و ثروتمند نیز هجوم آورند. قتلاعضای کاروانتجاری مغول توسط حکومت خوارزمشاهیان به چنگیز خان بهانة مناسبی داد که به ایران حمله کند  2- الف- علتهای مربوط به مبدأ(مغولستان و مغولان:) افزایش جمعیت قبایل مغول؛ قدرتمندی قبایل متحد پس از اتحاد؛ روحیة جنگجویی و خشونت مغولان؛ داشتن رهبری مصمم و با ارادة آهنین مانند چنگیز خان؛ انگیزة نیرومند مغولان برای فتح سرزمینهای دیگر پس از موفقیت در فتح چین ب – علت های مربوط به مقصد (ایران و خوارزمشاهیان:) ضعف حکومت خوارزمشاهیان و تسلط نداشتن بر فرمانروایان محلی؛ دشمنی و ستیز با خلافت عباسی؛ سیاست جنگی نادرست سلطان محمد خوارزمشاه. درس 17     (درس هفدهم)                                                      فعالیت1-ص107 1-آسیا:43820000کیلومترمربع   2-قاره آمریکا(شمالی وجنوبی):42330000ک.م.م-      3-افریقا :30370000ک.م.م 4-:قطب جنوب13720000ک.م.م 5-اروپا:10180000ک.م.م  6-استرالیا واقیانوسیه:9008500ک.م.م فعالیت3 - ص 110 بیش از7000جزیره . توضیح: مجموعه جزیرههای فیلیپین از شمار بسیار زیادی جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شدهاست که بر روی هم 330هزار کیلومتر مربع وسعت دارند یعنی کمتر از یک پنجم خاک ایران. بیش از نیمی از خاک آن را جنگل فرا گرفتهاست. این جزایر که تعداد آنها به 7107جزیره میرسد عموماً در سه گروه بزرگ طبقهبندی میشوند. این سه مجمعالجزیره عبارتند از :لوزون، میندانائو، وویسایا. دو جزیره لوزون و میندانائو مجموعاً ۶۶/۶درصدکل مساحت فیلیپین را شامل میشوند. از ۷۰۳۷جزیره فیلیپین فقط 330جزیره مسکونی است و در این بین فقط یازده جزیره به صورت عمده جمعیت ساکنی دارد و فقط ۰۷۷۳جزیره دارای نامی خاص هستند. کشور فیلیپین بطور کلی در محاصره آبهای اقیانوس آرام و دریای چین جنوبی قرار دارد، وسیعترین دریاچههای آن عبارتند از، :لاگونا در غرب جزیره لوزون و تاآل در مرکز آن دو دریاچه لانائو و دریاچه سوریاگو نیز در جزیره میندانائو است[.]۰ بزرگترین رودهای این کشور شامل کاگایان و پاکساهان در جزیرههای لوزون و رودهای پالانگی و آگوسان در جزیره میندانائو جریان دارد. مرتفعترین قله آن کوه آپو به ارتفاع ۰۲۵۴متر است. آب و هوای فیلیپین گرمسیری دریایی با رطوبت زیاد است و در طول سال همواره با طوفان و بارانهای موسمی روبرو هستند و به خاطره همین بارانهای سیل آسا تقریباً ۶۵۳این جزایر را جنگلهای سرسبز استوایی فرا گرفتهاست .دمای هوا بین ۰۳تا ۵۳درجه متغیر است و رطوبت نیز از ۰۶۶تا ۶۲۳ هم میرسد. وقوع زمینلرزه در این جزایر پدیدهای معمولی به شمار میآید. فعالیت 4 -ص 112 : به علت ارتفاع بسیار زیاد. توضیح: تبت در جنوب غربی چین و بر سرحد شمالی نپال واقع است و آنرا از جهت ارتفاعی که از سطح دریا دارد، بام دنیا گویند چون بزرگترین و مرتفعترین فلات آسیا و جهان است که در میان بزرگترین و معظمترین رشتهکوههای جهان قرار دارد و فلاتی است لم یزرع و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۵۳۳۳متر است (ارتفاع قله دماوند از سطح دریا ۵۶۵۳متر است). جنوب آنرا کوههای بسیار بلند هیمالیا فراگرفتهاست. کوههای مرتفع دیگری از آن جمله در جنوب غربی و آلتین تاغ در شمال و تیان شان در شمال شرقی این سرزمین واقع است. وسعت آن ۰٬۰۰۵٬۳۳۳کیلومترمربع و دارای ۱٬۰۷۵٬۰۰۰تن سکنهاست. پایتخت آن شهر مذهبی« لهاسا »است و «دالایی لاما» بر آن فرمانروایی داشت. با آنکه رودهای عظیمی از این منطقه سرچشمه میگیرد با این وجود در داخل این کشور رودهاو برکههای قابل توجه و مورد استفاده کمتر وجود دارد و مخصوصاً بر اثر یخبندان بودن کمتر به کار کشاورزی میآید. رودهای مهم آن عبارتند از: «اندوس» و «تسانگ پو» رود اخیر چون وارد سرحد هند و برمه شود «براهماپوترا» نام دارد. فلات تبت با مساحتی برابر غرب اروپا و با متوسط ارتفاع ۵۵۳۳متر در شمال هیمالیا قرار دارد. سرزمینی کوهستانی، خشک و سرد؛ معروف به بام دنیا. فلات تبت پهنهای در حدود ۱۰۰۰تا ۲۴۰۰کیلومتر را فراگرفتهاست. به آن در زبانزد «بام جهان» میگویند، زیرا بلندترین و گستردهترین فلات در جهان است که پهنهای برابر ۲٫۵میلیون کیلومتر مربع (کمابیش ۵برابر اندازه ٔ کشور فرانسه) دارد. فلات تبت را رشتهکوههای بلندی فراگرفتهاست. فعالیت  5 - ص112: اقیانوس آرام واقیانوس هند فعالیت 6- ص112: به علت برخورد به مانع بسیار بلندی به نام رشته کوه های هیمالیا که نمی توانند از آنها عبور کنند. فعالیت 7-ص112: به علت نزدیکی به خط استوا که بیشتر روزهای سال از تابش عمودی آفتاب بهره می برد. وهمچنین نزدیک بودن به آب های گرم. فعالیت 8- ص112: بادهای غربی -2بادهای مدیترانه ای -3بادهای گرم وخشک جنوب وجنوب غربی -4بادهای موسمی درقسمت کوچکی از جنوبشرقی کشور. درس هجــــــــدهــــــــــــم                              فعالیت 1-ص114: الف) به علت ارتفاع مناسب وزمین های جلگه ای وحاصلخیز- آب وهوای گرم ومرطوب- پوششگیاهی سرسبز وانبوه- بارندگی فراوان ب) آسیای شمال شرقی- آسیای مرکزی- فلات تبت – عربستان - فلات ایران – قسمت داخلی آناتولی.زیرا: دوری از دریا ها وبادهای باران آور -0قرارگرفتن درداخل کوه های بلند فعالیت 2-ص118: تاریخی وفرهنگی . تصویر2مسجدتاج محل(مروارید معماری ایرانی)درهند: از پرآوازهترین بناهای جهان و آرامگاه زیبا و باشکوهی است که درنزدیکی شهر آگره و در ۰۲۲کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هندواقع شدهاست و یکی از عجایب هفتگانه جدید دنیا بهشمار میرود. این بنا به دستور شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند به منظور یادبود همسر ایرانیتبارش،بنام ارجمند بانو بیگم مشهور به ممتاز محل کهدر سال ۱۳۶۱م در سفری جنگی به هنگام وضع حمل فوت کرد بنا شدهاست. خود شاه جهان نیز بعدها در همانجا به خاک سپرده شد. همانطور که مشخص است، نام این بنا، ایرانی است. این ساختمان بر پایه مخلوطی از معماری ایرانی، هندی و اسلامی بنا شدهاست و در ساخت آن ۰۲،۲۲۲هنرمند و معمار از نقاط مختلف آسیا به خصوص ایران، شبه قاره هند، آسیای میانه و آناتولی شرکت داشتهاند. آغاز ساخت تاجمحل سال ۱۳۶۰م ( ۱۲۰۰ش) بوده و در سال ۱۳۰۱م ( ۱۲۰۱ش) تکمیل شدهاست. احمد لاهوری و برادرش استاد حمید لاهوری (سده یازدهم هجری) سرمعماران ایرانی سازنده تاج محل در هندوستان بودهاند. در برخی متون نیز از عیسی خان شیرازی و امانت خان شیرازی طغرانویس، که هردو ایرانی بودهاند نام برده شدهاست، کهگویا خوشنویسی کتیبه های در و دیوارهای تاجمحل به امانت خان واگذار شده بوده است. تصویر4: )Great Wall of China(دیوارچین این دیوار بزرگ را برای حفاظت چین در مقابل مهاجمان مغول ساختند. تقریباً در سال ۰۰۳قبل از میلاد، چین را به ایالت کوچکی تقسیم کردند. پادشاه شی هوانگ تی ) (shin huang TIقسمتهای مختلف چین را با هم متحد ساخت. در شمال این امپراطوری مغولها زندگی میکردند. ازترس اینکه مبادا آنها در هر زمان به چین حمله ور شوند، پادشاه برای حفاظت کشور در مقابل خطر دستور داد تا دیوار بزرگ چین را بنا کنند؛ بنابرایندیواری ساختند که از شای کوان ) (shahi kuanدر خلیج پوای ) (pohaiشروع شده و به چایکومان ) (chai kumanدر کانسو )(kansuمیرسید. سربازان گشتی از طریق جادهای که در امتداد دیوار بود علامت هایی را به سرعت ارسال میکردند. در این زمان طول دیوار چین به ۰۲۲۲کیلومتر میرسید. در سلسله هان پس از سلسله چین طول دیوار به ۱۲هزار کیلومتر رسید. در تاریخ دو هزار و اندی ساله چین، حکمرانان دوران مختلف به ساخت دیوار چین پرداختند. تا اینکه طول دیوار به ۰۲هزار کیلومتر رسید. این میزان معادل گردش به دور کره زمین است. دیواری که امروزه قابل مشاهده است، دیوار متعلق به سلسله مینگ ( ۱۳۰۰ – ۱۶۳۱میلادی) است از غرب به دروازه «جایو گوان» در استان گانسو چین و از شرق به ساحل رود یالو جیان در استان لیائونینگ در شمال شرقی چین منتهی میشود و درمیان آن ۹استان، شهر و ناحیه خود مختار به طول ۱۶۲۲کیلومتر وجود دارد و مردم آنرا دیوار طولانی مینامند. دیوار چین به عنوان پروژه تدافعی بر روی کوهها ساخته میشد از بیابانها مراتع و لجنزارها عبور میکرد. کارگران طبق عوارض زمینی، ساختار متفاوتی برای ایجاد دیوار در نظر گرفتند که درایت و عقل نیاکان چین را نشان میدهد. دیوار بر مسیر کوههای پر فراز و نشیب امتداد یافتهاست. در بیرون دیوار پرتگاههای بلند دیده میشود. در واقع کوه و دیوار به یکدیگر پیوند خوردهاند؛ لذا دشمن به هیچ وجه قادر به نفوذ به این دیوار نبود. دیوار چین معمولاً با آجرهای بزرگ و سنگ مستطیل ساخته شده و در وسط ان خاک و خرده سنگ ریخته شده و ارتفاع ان ۱۲متر است در پهنای دیوار برای عبور چهار اسب کافی است و در یک ردیف عرض آن ۰-۰متر است تا در زمان انتقال غلات و سلاحها مشکلی ایجاد نشود. طرف درونی دیوار، نرده سنگی و در وجود دارد که به آسانی حرکت میکند. در فاصله معیینی سکوی دیواری و یا برج آتش برای خبررسانی ساخته شدهاست. سکوی دیواری برای ذخیره سلاحها و غلات و استراحت سربازان است و در جنگ مخفیگاه بودهاست. هنگامی که دشمن دست به حمله میزد برجهای آتش روشن میکردند و سراسر کشور از حمله آگاه میشدند. اکنون مقاومت دیوار چین به عنوان یک مانع نظامی از بین رفتهاست. اما زیبایی معماری مخصوص آن دیدنی است. زیبایی دیوار چین پر ابهت، و باعظمت است. از دور دیواری بلند و پر پیچ و خم بر روی کوهها همانند اژدهایی در حال حرکت به چشم میخورد و صحنه ای شکوهمند ایجاد شدهاست. از نزدیک، دروازههای پر ابهت، دیوارها، سکوهای دیوار ی، برجهای دیده بانی، برجهای آتش هماهنگ با عوارض زمینی آکنده از دلربایی هنری است. دیوار چین دارای اهمیت تاریخی وفرهنگی و ارزش دیدنی است. چینیها میگویند «کسی که به دیوار چین صعود نکرده باشد، قهرمان نیست.» فعالیت 4-ص118: بازی های آسیایی: بازیهای آسیایی که آسیاد هم خوانده میشود، رویدادی چند ورزشی است که هر ۴سال یکبار ورزشکاران کشورهای مختلف سراسر قاره آسیا برگزار میشود. در هر رشته نشانهای طلا برای مقام اول، نقره برای مقام دوم و برنز برای مقام سوم توزیع میشود. نخستین دوره این بازیها در سال ۰۵۹۱میلادی برگزار شد. دومین دوره بازیهای آسیایی به فاصله ۳سال از دور اول اجرا شد؛ اما بعد از آن دوره، بازه زمانی ۴ساله تا به امروز رعایت شده است. تا سال ۱۱۰۰در مجموع ۳۸۸۱مدال طلا، ۳۸۸۱مدال نقره و ۴۹۴۸مدال برنز در میان ورزشکاران حاضر توزیع شده است .تاریخچه بازی های اسیایی سال دوره میزبان تاریخ شرکت کنندهها ورزشکاران رشته ورزشی ۶ ۴۸۵ ۱۱ ۱۱–۴ دهلی نو ,هند مارس1 ۱۵۹۱ 2 ۱۵۹۴مانیل ,فیلیپین می ۸ ۵۷۹ ۱۵ ۵–۱ ۱۱ ۱٬۸۸۹ ۱۶ ۱ –ژون۸۸ توکیو ,ژاپن می3 ۱۵۹۸ 4 ۱۵۶۸جاکارتا ,اندونزی آگوست–۸۴سپتامبر ۱۱ ۱٬۴۶۹ ۱۸ ۴ 5 ۱۵۶۶بانکوک ,تایلند دسامبر ۱۴ ۱٬۵۴۹ ۱۶ ۸۹–۵ 6 ۱۵۷۹بانکوک ,تایلند آگوست–۸۴سپتامبر ۱۱ ۸٬۴۹۹ ۱۶ ۴ 7 ۱۵۷۴تهران ,ایران سپتامبر ۱۶ ۱٬۹۱۹ ۱۵ ۱۶–۱ 8 ۱۵۷۸بانکوک ,تایلند دسامبر ۱۵ ۱٬۸۴۸ ۱۵ ۸۹–۵ 9 ۱۵۸۸دهلی نو ,هند نوامبر –۱۵دسامبر ۸۱ ۱٬۴۱۱ ۸۱ ۴ 10 ۱۵۸۶سئول ,کره جنوبی سپتامبر –۸۹اکتبر ۸۹ ۴٬۸۱۵ ۸۸ ۹ 11 ۱۵۵۹پکن ,چین سپتامبر –۸۸اکتبر ۸۵ ۶٬۱۸۸ ۱۶ ۷ ۱۴ ۶٬۸۸۸ ۴۸ ۱۶–۸ هیروشیما ,ژاپن اکتبر12 ۱۵۵۴ 13 ۱۵۵۸بانکوک ,تایلند درس نوزدهم                                                فعالیت 1 : ضلع شمالشرقی در فلات تبت(غرب چین) ---- ضلع شمالغربی به تنگه های بُسفُر و داردانل( مرز آسیا وترکیه وجدا کننده قسمت اروپایی ترکیه از آسیا)  -ــــــــ ضلع جنوبی به تنگه بابُ المَندَب فعالیت2 : به قاره های از سمت شمالغرب به اروپا  ، واز سمت مغرب به آفریقا فعالیت3 : خلیج فارس ودریای عمان در مرکز وجنوب شرقی آن --- اقیانوس هند درمشرق آن  -- خلیج عَـــدَن ودریای سرخ جنوب وجنوب غربی -- دریای مدیترانه در مغرب --- دریای سیاه درشمالغربی --- دریای خزر درشمال آن. فعالیت4—عربستان سعودی با وسعت    ۲٬۱۴۹٬۶۹۰  کیلومترمربع – ایران با وسعت1.648.195کیلومترمربع  فعالیت 5- آب وهوای گرم وخشک( عربستان ، بیابان های ایران، قسمتی از پاکستان وعراق) —آب وهوای گرم وشرجی( سواحل جنوبی ایران، سواحل دریای سرخ ، سواحل کشورهای پاکستان)   -- آب وهوای مدیترانه ای(سواحل دریای مدیترانه کشورهایی مثل ترکیه، لبنان،سوریه وفلسطین ) آب وهوای سردکوهستانی( رشته کوه های بلند ایران، افغانستان و پاکستان – فلات آناتولی و منطقه قفقاز) فعالیت6 : الف)پاکستان 180میلیون نفر           ب) ایران 78میلیون نفر        ج) ترکیه 73میلیون نفر       د) عراق 30میلیون نفر فعالیت 7  : الف) زبان عربی: کشورهایی مانند عربستان،یمن، عمان     ب) فارسی: کشورهایی مانند ایران،افغانستان وتاجیکستان   ج) ترکی کشور هایی  مانند ترکیه ، ایران وجمهوری آذربایجان     د) اردو : کشورهای افغانستان وپاکستان فعالیت 8 : عربستان با مساحت۲٬۱۴۹٬۶۹۰کیلومترمربع فقط 27میلیون نفر جمعیت دارد. که به علت آب وهوای گرم وخشک، تبخیرشدید، پوشش گیاهی فقیر و شن زارهای وماسه زارهای فراوان بسیار کم جمعیت است. فعالیت9  :  الف) وابسته بودن بخش زیادی از دخل وخرج کشور به فروش نفت       ب) توجه کمتر به بخش های دیگر اقتصادی       ج) توجه کمتر به کارآفرینی       د) بخش مهمی از درآمدهای حاصل از فروش نفت صرف واردکردن  کالاهای صنعتی ، غذایی ودارویی می شود وبدین ترتیب دوباره به جیب کشورهای خریدکننده نفت برمی گردد      ه) بحران های شدید اقتصادی ، سیاسی واجتماعی در صورت کاهش جهانی قیمت نفت      و) نبودن منابع جایگزین باتوجه به محدودیت منابع نفتی فعالیت10 : * دین اسلام     ** زبان عربی    *** داشتن منابع نفت وگاز    **** پیوندهای فرهنگی وتاریخی فعالیت های درس بیستم                                1-     الف ) ارزانترین وسیله ی حمل ونقل کالا ومسافر درجهان است به طوری که امروزه90درصد مبادلات جهانی  ازطریق دریا صورت می گیرد. ب) بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان ابتدا در صنعت دریایی پیشرفت کرده اند. ج) دریا منشأ ثروتها ونعمتهای فراوان است. د) اهمیت ماهیگیری وموجودات آبزی ه) وجود منابع عظیم نفت وگاز و) اهمیت استراتژیک و نظامی  وتسلط برملت های دیگر ازنظر فرهنگی سیاسی واجتماعی وتمنی ز) ارتباط آسان با دنیای خارج وپیرامونی خود. ح) سواحل دریا ها واقیانوس ها یکی از عوامل جذب گردشگر وکسب درآمد است 2 : الف) درگیری برسر تسلط برمنابع نفت وگاز منطقه       ب ) تسلط برآبراهه های مهم منطقه        ج) حضور قدرت های بزرگ جهانی برای غارت منابع منطقه ودامن زدن به بسیاری از اختلافات.        د)  تشکیل رژیم غاصب اسرائیل واهدافی که به دنبال آن است( شعار نیل تا فرات)       ه )  تنوع قوم ونژادی ومذهبی در منطقه        و) ترس از گسترش دین اسلام در مناطق دیگر ازجمله اروپا وآمریکا که این کشور همواره سعی کرده اند کشورهای اسلامی را به مسائل داخلی خود مشغول کنند        ز) فروش و رونق قابل توجه بازارتجهیزات جنگی کشورهای قدرتمند. 3 : زمینه ها برای پیشرفت ها وتوسعه فرهنگی، اقتصادی ، سیاسی وعلمی جهان اسلام فراهم خواهد شد (چیزی که کشور های سلطه جو از آن هراس دارند) 4 :   الف)  درسمت شرقی دریای مدیترانه       ب)  سوریه ، لبنان ، اردن  و مصر            ج) در بخش جنوب غربی فلسطین توضیحاتی درباره غزه : با آغاز جنگ خونین غزه و کشته شدن صدها نفر بدست رژیم صهیونیستی طی دو هفته اخیر، نام منطقه غزه دوباره مورد توجه قرار گرفته است. غزه به لحاظ جغرافیایی و جمعیتی دارای شرایط استثنایی و تقریبا بی همتا در جهان است. غزه، باریکه‌ای از خاک متعلق به فلسطینی‌هاست که از طرف خشکی بین اسرائیل و مصر محصور است. به گزارش عصر ایران، برخی از نکات درباره وضعیت غزه به شرح زیر است: - سرزمین فلسطین شامل دو منطقه جدا از هم به نام های کرانه باختری رود اردن و منطقه غزه است. کرانه باختری در شرق سرزمین های اشغالی و غزه در جنوب غربی آن است. - طول منطقه غزه 41 کیلومتر (فاصله تهران تا فرودگاه امام) و عرض آن بین 5 تا 15 کیلومتر است. (طول خیابان ولیعصر تهران از تجریش تا میدان راه آهن 13 کیلومتر است.) - منطقه غزه به مساحت 360 کیلومتر مربع در جنوب سرزمین اشغالی فلسطین قرار دارد. مساحت این منطقه 4 برابر مساحت جزیره کیش (90 کیلومتر مربع) است. - منطقه غزه شامل شهرهای کوچک و بزرگ از جمله شهر غزه است. - منطقه غزه از جنوب با مرز مصر، از شرق و شمال با اسرائیل و از غرب با دریای مدیترانه همسایه است. - هرگونه ورود و خروج کشتی ها به منطقه غزه از راه دریا ممنوع است و نیروی دریایی اسرائیل مانع از عبور و مرور کشتی ها به سمت غزه می شود. راه ورود کالا به غزه نیز از طریق گذرگاه رفح در جنوب غزه و هم مرز با مصر و 5 گذرگاه در مرز اسرائیل است. علاوه بر این در جنوب غزه، افرادی با حفر تونل انواع کالاها را از مصر وارد منطقه غزه می کنند.  - نطقه غزه با داشتن یک میلیون و 800 هزار نفر جمعیت، متراکم ترین منطقه مسکونی جهان است. بخش عمده ساکنان غزه را آوارگانی تشکیل می دهند که از سایر شهرها و روستاهای اشغال شده فلسطین به دست اسرائیل، به منطقه غزه آمدند. - 99درصد جمعیت غزه، مسلمان و بقیه فلسطینی های مسیحی هستند. نرخ رشد جمعیت در غزه 8 درصد است. - پول مورد استفاده در منطقه غزه، دلار آمریکا و شیکل (واحد پول اسرائیل) است. - تا قبل از تابستان 2005، منطقه غزه در اشغال نظامی اسرائیل بود اما در این سال، اسرائیلی ها از غزه عقب نشینی کردند. 7700 اسرائیلی در چند شهرک در غزه زندگی می کردند اما پس از عقب نشینی از منطقه غزه، این شهرک ها تخلیه شدند و کنترل منطقه غزه به دولت خودگردان فلسطین سپرده شد. - حماس در انتخابات پارلمانی سال 2006 توانست اکثریت کرسی های پارلمان فلسطین را از آن خود کند. پس از آن اسماعیل هنیه عضو ارشد حماس به عنوان نخست وزیر توسط محمود عباس رئیس دولت خودگردان فلسطین منصوب شد اما اختلافات میان دو طرف بالا گرفت و عباس، هنیه را از نخست وزیری برکنار و کابینه موقت تشکیل داد. به دنبال این حادثه، حماس در سال 2007، نیروهای دولت خودگردان را از این منطقه اخراج کرد و کنترل این منطقه را به دست گرفت. از آن زمان تاکنون اسرائیل گذرگاه های مرزی با غزه را بست و حمل و نقل کالا و افراد به غزه را به حداقل کاهش داد. - منطقه غزه دارای راه آهن تک خطه شمالی – جنوبی است که هم اکنون تخریب شده و قابل استفاده نیست. این خط آهن قبلا از جنوب به راه آهن مصر و از شمال به راه آهن اسرائیل متصل می شد. - تنها بندر نوار غزه پس از انتفاضه سال 2000 میلادی، نیمه کاره رها شد. - فرودگاه غزه با هزینه 86 میلیون دلاری ژاپن، مصر، عربستان سعودی، اسپانیا، آلمان و مراکش در جنوب منطقه غزه ساخته شد. این فرودگاه ظرفیت حمل و نقل 700 هزار نفر در سال را داشت. این فرودگاه برپایه توافقنامه اسلو در سال 1994 افتتاح شد اما در سال 2000 به دستور اسرائیل بسته و تاسیسات و باند آن هم در سال 2001 در حمله ارتش اسرائیل تخریب شد. - منطقه غزه از شبکه ابتدایی تلفن ثابت و از خدمات تلفن همراه موبایل برخوردار است. شرکت فلسطینی “پل تل” با نام برند “جوال” و شرکت اسرائیلی “سلکام” مهمترین ارائه کننده خدمات موبایل در غزه هستند. همچنین شرکت های متعددی در منطقه غزه در حال ارائه اینترنت هستند. - در بخش هایی از منطقه غزه، کشاورزی انجام می شود اما نظامیان اسرائیل مانع کشاورزی در بخش هایی از منطقه غزه می شوند. فعالیت 5 : الف) نخست از جنبه الهی و اسلامی که به حکم فطرت الهی موظف به پشتیبانی از مظلومان در برابر ظالمان هستیم، صرف نظر از اینکه مظلوم یا ظالم مسلمان باشد یا نباشد   ب)به عنوان مسلمان وظیفه شرعی‌مان ایجاب می‌کند که ازکیان اسلامی‌مان حمایت کنیم بویژه فلسطین و بیت­المقدس که از لحاظ فرهنگی، تاریخی و سیاسی جزء جدایی ناپذیر دین ماست،   ج ) در قرآن و روایات ائمه معصومین، حمایت و یاری رساندن به مظلومین جهان بسیار سفارش شده است،   د ) ضمن اینکه «‌ قدس در مفاهیم دینی اسلام اهمیت بسزایی دارد. این اهمیت به این جهت است که بیت­المقدس نخستین قبله امت اسلام و یکی از سه مکان مقدس اسلامی پس از بیت الله الحرام در مکه و مسجدالنبی در مدینه است.   ه ) قدس سرزمین اسراء و معراج است و این مسأله که چرا پیامبر (ص) از مکه به معراج نرفت بلکه از مکه به بیت المقدس و پس از آن به معراج رفت، نشان دهنده جایگاه خاصی است که این شهر در تفکر اسلامی دارد.   و )در این شهر نمادهای اسلامی بسیاری چون مسجد الاقصی، مسجد قبه الصخره، دیوار بُراق و غیره که همه از نمادهای اسلامی است وجود دارد. این شهر سرزمین انبیاء است. با این همه تاریخ پرشکوه دینی اسلام، شایسته نیست که امت اسلام در مقابل اشغال این سرزمین به دست کفار صهیونیست واکنش مثبت و عملی از خود نشان ندهد.» ز ) توجه به اهداف تشکیل رژیم صهیونیستی هیچ شک وشبهه ای برای مسلمانان ومخصوصا" ایران نمی گذارد هر قدمی که  صهیونیست ها به اهداف خود نزدیک شوند به همان اندازه بقیه مسلمانا ن نیز آسیب خواهند دید << دست یابی به هدف نیل تا فرات- فراتی که نزدیک مرزهای ماست- و منطقه کردستان ( که شامل بخش هایی از کشورهای ایران،ترکیه ، عراق وسوریه می شود) که به اعتقاد صهیونیست ها متعلق به آباء واجداد آنهاست و نیز سرزمین شیراز هم ازجمله اهداف دیگرآنهاست>> درس21                                           فعالیت3 (صفحه141) : وسعت ناهمواری ها آب وهوا رودها سواحل اروپا با ده میلیون کیلومتر مربع مساحت یکی از قاره های کم وسعت جهان است اروپا به دوبخش اروپای جوان وپیر تقسیم می شود و بخش وسیع آن را جلگه های پهناور فراگرفته اند وجنوب آن شامل رشته کوه های بلندآلپ میشود به طورکلی آب وهوای معتدل دارد دارای رودهای نسبتا" پرآب ودائمی است وبیشتر رودهای آن قابل کشتیرانی است  سواحل اروپا دارای بریدگی ها، خلیج های زیادی است که برای ایجاد بندر مناسب است واغلب شهر های آن بندرگاه دارند افریقا با سی میلیون کیلومتر مربع مساحت بعداز آسیا دومین قاره وسیع جهان است -فلاتی وسیع وکم ارتفاع  است - کوههای بلند وجلگه های وسیع نسبت به اروپا وسعت کمی دارند. - ناهمواری های شرق آن درنتیجه گسل ایجادشده اند  به طورکلی قاره ای گرم وبدون زمستان است -دارای رودخانه های پرآب است وبیشتر رودهای آن به علت آبشارها وتنداب ها قابل کشتیرانی نیستند سواحل افریقا صاف وبدون بریدگی است وبرای ساخت بندر مناسب نیستند به همین دلیل تعداد شهرهای بندری آن نسبت به قاره های دیگر بسیارکم است فعالیت 4(صفحه141): الف) بله . زیرا تمامی فعالیت ها ونیازهای انسانی از تهیه خوراک وپوشاک ومسکن گرفته تا شیوه رفتارهای اجتماعی وخُلقیات وتجارت همه وهمه ازطبیعت تأثیر پذیرفته اند. ب) اروپا . زیرا اروپا دارای آب وهوای معتدل، جلگه های وسیع وحاصلخیز، رودهای پآب وقابل کشتیرانی وبارندگی فراوان است. بنابراین مردم افریقا برای سازگاری با طبیعت وگذران زندگی باید تلاش بیشتری بکنند. ج) بله انسان می تواند باهرنوع شرایط کناربیاید وبرشرایط سخت غلبه کند درس22                                              فعالیت1(صفحه145): تصویر شماره3: برج پیزا در ایتالیا: تصویر شماره4: کلیسای سانتاماریا واقع در شهر ونیز ایتالیا: فعالیت 3(صفحه149): الف) اهرام مصر و مجسمه ابوالهول ب) زیرا کشور مراکش درسواحل دریای مدیترانه قراردارد وزیتون نیز از محصولات ویژه آب وهوای مدیترانه ای است. فعالیت 4( صفحه149): کاکائو، به دانه های چرب تخمیر شده و خشک شده درخت کاکائو اطلاق می شود. از این دانه ها برای تهیه ی شکلات استفاده می کنند. همچنین به پودر خشکی که با آسیاب نمودن و گرفتن چربی دانه کاکائو به دست می آید هم کاکائو می گویند. این گیاه از نظر خواص و خصوصیات، به قهوه شباهت دارد.  کاکائو را از دانه های درخت کاکائو تهیه می کردند که منشاء این گیاه، نواحی کوهستانی اطراف حوزه ی رود آمازون و همچنین اورینوکو واقع در آمریکای جنوبی بود. این درخت را مردمان تمدن مایا به آمریکای مرکزی شناساندند و بعدها در مکزیک هم کاشته می شد. گیاه کاکائو در هفت میلیون هکتار از اراضی کره زمین کشت می شود. تقریباً 40 درصد از کاکائوی تولید شده در سراسر جهان را سه ناحیه ی ساحل عاج، غنا واندونزی تولید می کنند (هر کدام تقریباً 15 درصد کاکائو تولید می کنند). کشورهای دیگر از جمله برزیل، نیجریه و کامرون به میزان کمتر کاکائو تولید می نمایند. سالانه سه میلیون تن کاکائو تولید می شود. کشورهای هلند و ایالات متحده آمریکا بیشترین تولید فراورده های کاکائو را بر عهده دارند.  موارد استفاده: ز کاکائو برای مصارف مختلف استفاده می کنند. در تهیه ی انواع کیک، در انواع نوشیدنی و برای تزئین مواد غذایی مختلف و همراه با خامه (خامه شکلاتی) از پودر کاکائو، استفاده می شود.  جدا از خوشمزه بودن و عطر و طعم آن، کاکائو برای سلامتی هم با اهمیت است. این ماده خواص آنتی اکسیدان داشته که ضد سرطان است. کاکائو سه برابر چای سبز، از ابتلا به سرطان جلوگیری می نماید.  کاکائو به عنوان دارویی انرژی‌بخش، شادی‌آفرین و تقویت‌کننده قلب شناخته می‌شود.در بعضی از مطالعات ثابت شده است کاکائو باعث کاهش فشار خون و تنظیم کلسترول بد در خون می‌شود.این گیاه به عنوان ضدعفونی‌کننده و انگل‌کش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مضرات:(ضررها) این کاکائوها  علاوه بر خواصی که ذکر شد مضراتی برای مبتلایان به برخی بیماری ها دارد : مصرف بیش از حد شکلات خطر اضافه وزن و پیامدهای ناشی از آن را به دنبال خواهد داشت  در افراد مبتلا به آلرژی‌های غذائی،  کاکائو به‌دلیل داشتن میزان زیاد مادهٔ خشک ممکن است آلرژی آنها را تشدید کند. همچنین این شکلات‌ها در افرادی‌که مبتلا به عارضهٔ کهیر هستند، ممکن است موجب تشدید بیماری شود. شکلات های تلخ  به‌دلیل داشتن کافئین زیاد  برای افراد مضطرب باید بسیار  محدود شود، زیرا باعث افزایش اضطراب می‌شوند و به دلیل همین کافیئن زیاد در خانمهای مبتلا به بیماری فیبروکیستیک سینه  باعث تشدید عوارض بیماری می‌شود.کافئین اسیدمعده را افزایش می‌دهد و ممکن است باعث وخامت زخم‌معده در افراد مبتلا به این بیماری شود.  کافئین ماده‌ای محرک است و تأثیرات آن تا ۲۰ ساعت در بدن باقی می‌ماند. از این‌رو، افراد مبتلا به بی‌خوابی نیز باید از مصرف این‌گونه شکلات‌ها خودداری کنند. با توجه به این‌که شکلات یکی از موادی است که نسبت آرژینین به لیزین ( از انواع  آمینو اسید )در آن زیاد است، به افرادی‌که زمینهٔ تبخال زدن دارند توصیه می‌شود کمتر  مصرف کنند . افرادی‌که کلیه ی سنگ‌ ساز دارند و همچنین افراد مبتلا به سیروز کبدی مصرف این نوع شکلات‌ها به ترتیب به‌دلیل داشتن اگزالات و مس زیاد توصیه نمی‌شود. افراد دیابتی نیز باید درمصرف ان نهایت دقت را داشته باشند. فعالیت5(صفحه149): کائوچو از گیاهان خاصی گرفته می‌شود. در واقع بیش از 400 نوع گیاه وجود دارد که از شیرابه آنها مقادیر مختلفی کائوچو به دست می‌آید. قسمت اعظمکائوچوی طبیعی جهان را درخت «هوا برازیلینسیس» تولید می‌کند. این درخت که طول آن به بیش از 35 متر می‌رسد، بومی کشور برزیل است. در حال حاضر، بزرگترین منابع کائوچوی طبیعی جهان در «مالایا» واقع در جنوب شرقی  آسیا قرار دارد. برای تهیه کائوچو ابتدا شکافی در تنه درخت به وجود می‌آورند و سپس شیرابه سفید رنگی را که از شکاف خارج می شود، جمع‌آوری می‌کنند. این شیرابه را پس از آنکه سفت و خشک شد، به صورت ورقه در می‌آورند.. به این ترتیب ورقه‌های کائوچوی خام برای صدور به سایر کشورها آماده می‌شوند. جالب است بدانید که کائوچوی خام، ماده‌ای سست و چسبناک است و خاصیت کشسانی زیادی ندارد. استحکام و کشسانی کائوچو را با افزودن گوگرد افزایش می‌دهند. به این کار «ولکانیزه» می‌گویند. بعد از عمل ولکانیزه، مواد پرکننده (معمولاً دوده کربن) به کائوچو افزوده می‌شود تاکشسانی و قدرت آن باز هم افزایش یابد. پس از طی این مراحل،کائوچوی خام به ماده‌ای با خاصیت کشسانی زیاد تبدیل می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته تولیدکائوچو با این روش بسیار گران و پرهزینه است. کائوچو یا لاستیک جزو مواد بسیار ضروری درزندگی مدرن امروزی است کائوچو به دلیل خواص کشسانی فوق‌العاده‌اش برای ساخت انواع محصولات اعم از لوازم بیمارستانی، وسایل خانگی و اسباب‌بازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در صنعت نیز کاربردهای فراوانی دارد.  کائوچوی طبیعی  و مصنوعی کائوچوی طبیعی در شیره درختی به نام هوا، Hevea وجود دارد و از پلیمر شدن هیدروکربنی به نام ۲- متیل- ۱ و ۳- بوتادین معروف به ایزوپرن بوجود می‌آید. با توجه باینکه در فرمول ساختمانی کائوچو یا لاتکس طبیعی هنوز یک پیوند دوگانه وجود دارد، به همین دلیل وقتی کائوچو را با گوگرد یا سولفور حرارت دهیم، این تک‌پارها، پیوند پی را باز می‌کنند و با ظرفیت‌های آزاد شده، اتم گوگرد را می‌گیرند. در نتیجه کائوچو به لاستیک تبدیل می‌گردد. حرارت دادن کائوچو با گوگرد و تولید لاستیک را اصطلاحاً ولکانیزاسیون می‌نامند. به همین دلیل، لاستیک حاصل را نیز، «کائوچوی ولکانیزه» گویند. چند نوعی کائوچوی مصنوعی نیز ساخته شده‌اند که از مواردی مانند ۱ و ۳- بوتادی ان و جسمی به نام ۲- کلرو- ۱ و ۳- بوتادین معروف به «کلروپرن» و جسم دیگری به فرمول ۲ و ۳- دی متیل- ۱ و ۳- بوتادین بتنهایی یا مخلوط درست شده‌اند. کلروپرن به راحتی بسپاریده (پلیمریزه) شده و به نوعی کائوچوی مصنوعی به نام «نئوپرن» تبدیل می‌شود. فعالیت6(صفحه149): افریقا اروپا منابع طبیعی وزیر زمینی دارای منابع طبیعی و زیر زمینی بسیارغنی است مانند جنگل ها، معادن طلا، الماس ، مس ، نفت و.... نسبت به افریقا معادن محدودی دارد وپاسخگوی صنایع اروپا نیست وسعت با سی میلیون کیلومتر مربع مساحت بعداز آسیا دومین قاره وسیع جهان است با ده میلیون کیلومتر مربع مساحت یکی از قاره های کم وسعت جهان است جمعیت نسبت به مساحتش جمعیت کمی دارد  نسبت به مساحتش  جمعیت بسیار متراکم دارد رشدجمعیت به علت بهبود واکسیناسیون وبهداشت وبالا بودن زاد و ولد سرعت رشدجمعیت بالاست به علت نوع زندگی وپایین بودن زاد و ولد رشد جمعیت آن بسیار پایین ودر برخی از کشورها منفی است. محصولات کشاورزی محصولات کشاورزی آن  متنوع است ازمحصولات گرمسیری واستوایی گرفته تا محصولات مدیترانه ای درآن به عمل می آید مانند: قهوه کاکائو پنبه و... که بیشتر به روش سنتی کشت می شود محصولات کشاورزی آن بیشتر ویژه آب وهوای معتدل است.وبه علت مکانیزه بودن وشیوه های علمی کشت میزان تولید بالاست. صنعت صنعت درآن پیشرفت زیادی کرده واز قطب های مهم صنعتی جهان است. وتولیدات صنعتی بخش مهمی از صادرات آنها را تشکیل می دهد. به دلیل سیاست های استعماری اروپائیان درصنعت رشد نکرده اند وبیشتر تأمین کننده مواد اولیه کشاورزی ومعدنی برای کارخانه های کشورهای صنعتی هستند. درس ٢٣                                   فعالیت صفحه ١۵۴  کاربرگه ١٧: : تنگه برینگ : اقیانوس منجمد شمالی ، اقیانوس اطلس ، اقیانوس آرام ، خلیج مکزیک : رود می سی سی پی ، رود میسوری ، جلگه می سی سی پی : رود آمازون ، جلگه آمازون ، رود پارانا ، جلگه پارانا : رشته کوه راکی : رشته کوه آند : توده آپالاش : توده برزیل : کانال پاناما فعالت ٢ صفحه ١۵۴ : امریکای مرکزی و جنوبی زیرا هردو نزدیک به خط استوا هستندوآب وهوا وپوشش های گیاهی مشابهی دارند. فعالیت ٣ صفحه ١۵۴  رود آمازون به اقیانوس اطلس میریزد و در کشور برزیل جریان دارد. فعالیت 4صفحه159 مقایسه امریکای شمالی وجنوبی عنوان شباهت ها امریکای شمالی امریکای جنوبی ویژگی های طبیعی هردو دارای جلگه های وسیع ، رودهای پرآب، رشته کوه های بلنددرسمت غرب و توده های کم ارتفاع وقدیمی در سمت مشرق هستند -آب وهوای سرد وقطبی ونیزآب وهوای معتدل وسعت زیادی دارد - وسعت سرزمین های قابل کشت - دارای آب وهوای گرم ومرطوب استوایی وجنگل های انبوه گرمسیری است - آب وهوای گرم مداری با یک فصل بارانی ویک فصل خشک با علفزارهای ساوان دین، زبان و فرهنگ دین وفرهنگ وزبان هردوقسمت ریشه اروپایی است -بیشترمردم آن مذهب پروتستان دارند. - دارای فرهنگ آنگلوساکسون هستند وزبان مردم آن انگلیسی است - بیشترمردم آن مذهب کاتولیک دارند. - دارای فرهنگ لاتین هستند و زبان مردم آن اسپانیایی و یا پرتغالی است اقتصادی درهر دو قسمت شرایط وامکانات ومعادن منابع طبیعی  فراوانی وجود دارد که شرایط را برای رشد آماده کرده است -ازنظر اقتصادی و صنعتی بسیار پیشرفته اند. - دارای کشاورزی ودامداری صنعتی وتجاری است -ازتولید وصادر کنندگان مهم محصولات صنعتی، ماشین آلات وخودرو واسلحه هستند -ازنظراقتصادی وصنعتی رشد زیادی نکرده است. -کشاورزی ودامداری آن ازشیوه های سنتی فاصله زیادی ندارد. -تولید وصادر کننده محصولات کشاورزی ومعدنی  به صورت مواد اولیه وخام هستند.  امریکای شمالی:کشور کانادا و ایالات متحده امریکا،   امریکای مرکزی :کشورهای پاناما ،کوبا ،مکزیک وکاستاریکا  امریکای جنوبی :ارژانتین ،برزیل، شیلی واروگوئه فعالیت ۶ صفحه ١۵٩ آ بشار نیاگارا : آبشارهای نیاگارا، ترکیبی از دو آبشار بسیار بزرگ و یک آبشار کوچک‌تر می‌باشد که بر رودخانه نیاگارا واقع است. از لحاظ موقعیت جغرافیایی آبشار نیاگارا در مرز ایالت نیویورک در آمریکا و کانادا در جنوب استان انتاریو بین دو شهر نیاگارا فالز اونتاریو و نیاگارا فالز نیویورک قرار دارد. آبشاربزرگ‌تر اصطلاحاً به آبشار کانادایی یا آبشار نعل اسب معروف است و آبشار کوچک‌تر به آبشار آمریکایی معروف است. علت اصلی شهرت آبشار نیاگارا نه به علت ارتفاع آن بلکه به علت عریض بودن آن است. به طور متوسط نزدیک به ۱۱۰ هزار متر مکعب آب از آبشارها در دقیقه سرازیر می‌گردد.آبشارهای نیاگارا درفاصله ی بیست دقیقه‌ای شهربوفالو آمریکا و نود دقیقه‌ای شهر تورنتو کانادا قرار دارد. فعالیت ٧ ص ١۵٩ متخصصان و دانشمندان کشورهای دیگر با پول و امکانات کشور خودشان درس می خوانند و بعد از مهاجرت دانش و تخصص و مهارت خود را به جای مردم کشورشان در اختیار کشورهای صنعتی قرار می دهند وموجب عقب ماندگی کشور خود وپیشرفت وتوسعه ی روزافزون کشور مبداء می شوند. درس ٢۴                                                فعالیت 1 صفحه 160 جزایر استرالیا به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: الف) جزایرپولی نِزی مانند: فیجی، ساموآ   و  تونگا         ب) جزایرمیکرونِزی مانند: گوام ، جزایرماریانا ، کارولین ج) جزایر ملانِزی مانند : جزایرسلیمان، کالدونیای جدید، جزایر مالوکو ،  وانواتو فعالیت ٢ ص ١۶٠  قاره استرالیا در نیمکره جنوبی قرار دارد زیرا در جنوب خط استوا واقع شده است فعالیت٣ص ١۶٠ استرالیا از طرف مشرق به اقیانوس ارام و ازطرف مغرب به اقیانوس ھند مربوط می شود  فعالیت های 4، 5، 6، و 7 صفحه162 4: رشته کوه ھا در شرق استرالیا به موازات سواحل اقیانوس آرام کشیده شده اند 5: درنیمه ی غربی استرالیا فلات غربی و بیابان بزرگ ویکتوریا قرار دارد 6: جلگه ی مرکزی از ابرفت رو دارلینگ به وجود آمده است و این رود به خلیج بزرگ استرالیا می ریزد 7: بیابان ویکتوریا کاربرگه ی شماره ١٨ :اقیانوس ھند و اقیانوس آرام     __  : رود دارلینگ ، جلکه ی مرکزی ، فلات غربی : کشور زلاند نو و پایتخت آن بندر وِلینگــــتُــن ___   : پایتخت کانبرا بنادر مھم سیدنی و ملبورن : مدار راس الجدی   ____  سد بزرگ مرجانی در شمال شرقی استرالیا قراردارد.  فعالیت10-ص165 چون این قاره به دست اروپائیان کشف و مورد شناسایی واقع شده اند بنابراین بسیاری از نام های موجود درآن  از نام کاشفان و یا از اروپا گرفته شده است.  همکاران گرامی و دانش آموزان عزیز! جهت بهتر وپربارتر شدن  وبلاگ ما را از نظرات خود  بی نصیب نگذارید. با تشکر موضوعات مرتبط: برچسب‌ها: پاسخ فعالیت های مطالعات هشتم , فعالیت های اجتماعی هشتم , جواب فعالیت های مطالعات اجتماعی هشتم